Goed om te weten over schenken

Informatie over schenken

U moet rente betalen over de schenking op papier
De belastingdienst ziet de schenking op papier als schuld in uw nalatenschap.  U mag deze schuld als aftrekpost opvoeren. Daarvoor moet er wel aan twee voorwaarden zijn voldaan: 1) u betaalt jaarlijks 6% rente aan uw kinderen over de schuld en 2) u slaat geen betalingstermijnen over tussen het moment van schenking en het moment van overlijden. En groot voordeel van deze rente is dat u extra vermogen overhevelt naar uw (klein)kinderen.

Uw schenking op papier is dus pas als schuld aftrekbaar van uw nalatenschap als u vanaf het moment van schenking jaarlijks 6% rente heeft betaald aan de begunstigde. Het gevolg hiervan is dat uw erfgenamen minder erfbelasting verschuldigd zijn. De rente moet ook daadwerkelijk betaald worden; daarmee staat of valt deze constructie voor de Belastingdienst. Voor de nog niet verschuldigde rente over de op het moment van overlijden nog lopende termijn geldt het volgende. Als deze rente na overlijden wordt betaald, wordt aangenomen dat deze rente is betaald als de rentetermijn maximaal een jaar is.

Wat moet u doen als u een rente termijn vergeten bent bij een papieren schenking?
Indien er geen of te weinig rente wordt betaald, is het noodzakelijk dat de schuld door u tenminste 180 dagen voor uw overlijden is afgelost. Goed om te weten: Ook is het mogelijk om de te weinig betaalde rente alsnog te betalen. Let hierbij op dat u ook de rente over de te weinig betaalde rente voldoet. Van belang is dat de Belastingdienst constateert dat u niet het ‘genot’ heeft gehad van de vordering. Let dus goed op dat u de rente ook daadwerkelijk kan betalen. U weet van te voren niet hoe oud u gaat worden. Als u stopt met rente betalen of de rente bij de schuld gaat bijschrijven, dan moeten de begunstigden bij overlijden van de schenker alsnog erfbelasting betalen over het aan hen geschonken bedrag. De Belastingdienst gaat er dan namelijk vanuit dat de schenking niet heeft plaatsgevonden.
Schenktips
Is 6% rente per jaar voor u erg veel? Uw kinderen kunnen besluiten -nadat zij de rente van u hebben gekregen- u weer een deel terug te schenken vrij van schenkbelasting (voor 2013: € 2.057,-). Zolang u niet meer dan circa € 34.280 schenkt op papier, kunnen uw kinderen de betaalde rente belastingvrij terug schenken (let op dit mag geen verrekening zijn, het moet een kasrondje zijn);
Overgangsregeling voor overeenkomsten voor 2010
Door het wijzigen van de Successiewet 1956 is er een wettelijke basis gekomen voor de verschuldigde rente op papieren schenkingen. Voorheen was deze er niet. Let op: voor schenkingen op papier die zijn gedaan vóór 1 januari 2010 geldt een overgangsregeling. Als u aan de volgende voorwaarden voldoet wordt de schenking op papier als schuld in mindering gebracht op uw nalatenschap:
er is een zakelijke rente overeengekomen die lager is dan 6%;
deze rente is vanaf dat moment ook daadwerkelijk elk jaar betaald (dus niet bijgeschreven).
De overgangsregeling houdt in dat vanaf 1 januari 2010 ook van deze rente mag worden uitgegaan. Is de rente tussentijds te wijzigen dan dient er 6% voldaan te worden vanaf 2010. Bekijk dus goed uw schenkingsovereenkomst.
Inkomstenbelasting, en een schenking op papier
De schenking op papier levert voor de schenker een aftrekbare schuld op in de inkomstenbelasting. Deze schuld valt in box 3 en wordt afgetrokken van uw bezittingen. Van het totaal aan schulden in box 3 mag u de eerste € 2.900 per persoon (2013) niet aftrekken. Voor fiscale partners kunt u het hiervoor genoemde bedrag verdubbelen (€ 5.800). Dit is bijvoorbeeld het geval als u gehuwd bent of samenwoont (samenlevingscontract en/of met gemeenschappelijk kind en/of een gemeenschappelijke eigen woning).

De schenking op papier is voor uw kind, als dat ouder is dan 18 jaar, een vordering die behoort tot het vermogen in box 3. De begunstigde moet inkomstenbelasting betalen als het totale vermogen (min eventuele schulden) in box 3 hoger is dan € 21.139 (2013). Heeft uw kind een fiscaal partner dan geldt het bedrag van € 42.278 (2013).

De ontvangen rente is onbelast, omdat het in box 3 niet relevant is wat iemand werkelijk aan inkomsten ontvangt.

Het gevaar met schenken op papier schuilt erin dat u belastbaar vermogen gaat creëren. Stel dat u alleen een eigen woning hebt met een flinke overwaarde en uw kinderen boven de belastingvrije voet van box III uitkomen dan zorgt een schenking op papier voor een heffing die er niet was. Uw woning zit in box 1. Door te schenken op papier heeft u een schuld in box 3. Wanneer u geen spaargeld heeft kunt u dat nergens tegen wegstrepen. Uw kind komt boven het box 3 vermogen uit en betaalt per saldo 1,2% belasting over de schenking op papier. Was deze schenking er niet geweest dan had uw kind niks hoeven afdragen.

Notariële akte voor een schenking op papier?
Omdat de “schenking op papier” ook nog werking moet hebben na het overlijden van de schenker, is het noodzakelijk om deze schenking vast te leggen in een notariële akte. Zonder notariële akte is er na het overlijden geen sprake meer van een schuld. Vraag direct een notariële akte aan met uitsluitingsclausule en herroepingsrecht>>>
Alsnog notarieel vastleggen
Als een papieren schenking (schuldigerkenning uit vrijgevigheid) in het verleden in een onderhandse akte is vastgelegd, dan kan deze onderhandse schenking tijdens het leven van de schenker alsnog bij notariële akte worden bekrachtigd. Het moet dan wel vaststaan dat de schuldigerkenning inderdaad in het verleden heeft plaatsgevonden.
Hoge Raad bevestigd dat een notariele akte nodig is
In het verleden was er een spanningsveld met betrekking tot de vraag of de schenking op papier een schenking ter zake des doods betreft en dus bij notariële akte vastgelegd dient te worden.
>Met de uitspraak van de Hoge Raad van 9 december 2011 (zaaknummer 11/01265) in de hand is het weer wat duidelijker geworden dat de gang naar de notaris wel noodzakelijk is. In deze procedure was er sprake van schenkingen aan een begunstigde bij onderhandse akte. Van de schenkingen was bij de Belastingdienst keurig aangifte gedaan en er is ook schenkbelasting geheven. Er was een (niet opeisbare) rente van 5% afgesproken. De Hoge Raad oordeelde dat de bij onderhandse akte gedane schenkingen de strekking hadden pas na overlijden te worden uitgevoerd. Daarbij is niet van belang of de rente is bedongen of betaald. Conclusie: de schenkingen zijn niet bij leven uitgevoerd en komen niet in aftrek als schulden op de nalatenschap van de schenker.
Verlaag uw AWBZ bijdrage door schenkingen op papier
Door schenkingen op papier kunt u voorkomen dat u een hogere eigen bijdrage blijft betalen voor zorg- en ziektekosten (Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ)). Wanneer u zorg nodig heeft en vermogen in box 3 bezit (spaargeld, beleggingen, woning die niet in box 1 zit), wordt u extra aangeslagen door de AWBZ. Vanaf 1 januari 2013 wordt namelijk 12% van uw box 3 vermogen bij uw inkomen opgeteld. Dit betekent dat uw eigen bijdrage flink hoger wordt en dat u dus uw vermogen moet aanspreken voor uw eigen verzorging.
Schenken op papier
Bij de schenking op papier schenkt u aan bijvoorbeeld uw kinderen en leent u hetzelfde bedrag ogenblikkelijk weer terug. Het resultaat is dat u een schuld heeft aan uw kinderen. Omdat deze schuld pas opeisbaar is bij het overlijden van u als schenker (of de langstlevende als u samen met uw partner schenkt) dient deze bij notariële akte vastgelegd te worden.

Goed om te weten is dat deze schuld wél direct uw box 3 vermogen verlaagt en wanneer u binnen de grenzen van de schenkbelastingvrijstellingen blijft, is er geen schenkbelasting verschuldigd. Bijkomend voordeel is dat u zorgt dat uw erfgenamen in de toekomst op de erfbelasting besparen.

Stel uw eigen schenking op papier samen en vraag deze direct aan >>>

Aandachtspunten bij schenken op papier
Staart u zich als schenker niet blind op de schenk- en erfbelasting. De gevolgen voor de inkomstenbelasting zijn misschien zelfs wel belangrijker. Bij de begunstigde moet er opgelet worden wat voor gevolgen de schenking heeft. Hierbij moet u denken aan mogelijk een verminderd recht op huur-,  of zorgtoeslag of studiefinanciering.

Overzicht jaarlijkse en eenmalige vrijstellingen voor een schenking op papier.

schenking 2013 – Vrijstelling schenkbelasting

(pleeg) kind
€ 5.141,-

(pleeg) kind (eenmalig tussen 18 en 40)
€ 24.676,-(aangifte schenkbelasting)

kleinkind
€ 2.057,-

Overig
€ 2.057,-

Wilt u schenken op papier dan dient er bij minderjarigen vanwege de bijzondere voorwaarden toestemming gevraagd te worden aan de kantonrechter. Uiteraard verzorgen wij dat graag voor u. Wilt u in contanten schenken kijk dan naar de bijzondere vrijstellingen >>>

Veelgestelde vragen over schenken

Is er een notaris nodig voor een schenking met inbrengbepaling?
Ik krijg van mijn oom een schenking van € 20.000. Mijn oom wil dit verrekenen met mijn erfenis zodat alle neefjes en nichtjes evenveel ontvangen. Hiervoor wil mijn oom een inbrengbepaling opnemen in de schenkingsovereenkomst. Moeten we hiervoor naar de notaris?

Nee, voor een schenking met inbrengbepaling is een notaris niet noodzakelijk maar wél wenselijk. De notaris kan de schenkingsakte laten inschrijven in het centraal testamenten register (CTR). Bij overlijden van uw oom is deze schenkingsovereenkomst op te vragen en kunnen zijn erfgenamen hiermee rekening houden bij het verdelen van zijn nalatenschap.

Schenken onder curatele
Wanneer u als curator namens een onder curatele gesteld persoon wilt schenken, heeft u toestemming nodig van de rechter. Hiervoor is het noodzakelijk dat er sprake is van een schenkingstraditie. Ofwel: heeft degene die onder bewind is gesteld vóór zijn curatele al dergelijke schenkingen gedaan? Als het antwoord op die vraag ‘nee’ is dan zult u geen toestemming krijgen van de rechter.

In beginsel wordt schenking, ook als er sprake is van een schenkingstraditie, niet toegestaan wanneer de curandus

– jonger is dan 65 jaar, voor zover het liquide vermogen onder € 40.000 komt;
– ouder is dan 65 jaar, voor zover het liquide vermogen minder wordt dan € 20.000.

Van deze grenzen kan worden afgeweken als de kantonrechter van oordeel is dat daarmee de toekomstige verzorging van de curandus geen gevaar loopt. Daarbij wordt gelet op enerzijds de verwachte inkomsten en anderzijds het behoeftepatroon van de curandus, waaronder kosten van levensonderhoud, recreatie, curatele, bijdragen in gezondheidszorg en hulpmiddelen, reserves voor toekomstige verhuizing en herinrichting.

Eenmalig verhoogde vrijstelling voor schenking aan kind
Voor een schenking aan kind eren van 18 tot en met 39 jaar (tot 2013: 35 jaar) kan een beroep worden gedaan op de eenmalig verhoogde vrijstelling (in 2013: € 24.676).

Voor een schenking voor de eigen woning van het kind of voor een studie of beroepsopleiding van het kind kan de eenmalig verhoogde vrijstelling worden verhoogd (in 2013: met € 26.732 tot € 51.407).

De verhoogde vrijstelling is eenmalig, en kan dus niet worden gespreid over meerdere kalenderjaren. Er is wel een overgangsregeling van de Successiewet. Als het kind vóór 1 januari 2010 de eenmalig verhoogde vrijstelling al heeft genoten, kan het kind toch de aanvullende eenmalig verhoogde vrijstelling nog genieten voor een schenking voor zijn eigen woning. Deze overgangsregeling geldt niet voor de betaling van kosten van een studie of opleiding. In alle gevallen moet in de aangifte schenkbelasting een beroep worden gedaan op de verhoogde vrijstelling.

Hierna volgen vier voorbeelden waarin bij een eigen woning die al is aangeschaft de verhoogde vrijstelling kan gelden.

Voorbeeld 1: X woont in zijn eigen woning die hij wil opknappen. Hij krijgt daarvoor van zijn ouders een schenking van € 50.000 waarmee hij het onderhoud en verbetering aan zijn eigen woning betaalt. Voor een schenking voor de eigen woning van het kind in 2010 geldt de vrijstelling door de goedkeuring. Voor een schenking in de jaren 2011 en verder geldt de vrijstelling op grond van de wet.

Voorbeeld 2: X heeft een eigen woning in erfpacht. Hij krijgt de gelegenheid om de erfpacht af te kopen voor € 40.000. De ouders schenken hem hiervoor € 40.000, waarmee hij de afkoop betaalt. Voor een schenking voor de eigen woning van het kind in 2010 geldt de vrijstelling door de goedkeuring. Voor een schenking in de jaren 2011 en verder geldt de vrijstelling op grond van de wet.

Voorbeeld 3: X heeft een nieuwbouwwoning gekocht. De grond is al geleverd. De aannemer is het huis aan het bouwen. Het kind krijgt van zijn ouders een schenking van € 50.000 voor de bouw van zijn woning. Hij betaalt met de schenking tot een bedrag van € 50.000 de bouwtermijnen. Voor een schenking voor de eigen woning van X in 2010 geldt de vrijstelling door de goedkeuring. Voor een schenking in de jaren 2011 en verder geldt de vrijstelling op grond van de wet.

Voorbeeld 4: X heeft een woning gekocht met de bedoeling in die woning te gaan wonen. Hij is druk aan het verbouwen. X krijgt voor die verbouwing van zijn ouders in 2012 een schenking van € 45.000. Hij betaalt daarmee de kosten van de verbouwing (€ 35.000). Daarnaast koopt hij voor € 10.000 nieuw meubilair. In dit geval is € 35.000 besteed voor de eigen woning. Een schenking tot en met € 50.300 mag gesplitst worden in een bedrag voor de eigen woning en een bedrag voor andere doeleinden. Aan dat laatste mag dan maximaal € 24.144 besteedt worden. X blijft met zijn 10.000 euro aan meubilair onder dat bedrag en besteedt de rest aan zijn eigen woning. De verhoogde vrijstelling geldt dus voor de volledige schenking van € 45.000.

Veelgestelde vragen over schenken op papier

Is het noodzakelijk dat bij een schenking op papier jaarlijks een notariële akte wordt opgemaakt of kan dit in één akte worden vermeld met een jaarlijkse automatische herhaling?
Het is mogelijk om in één akte schenkingen voor meerdere jaren vast te leggen. Hierbij is het van belang dat de schenking onder opschortende voorwaarden wordt vastgelegd om te voorkomen dat de Belastingdienst deze schenkingen als één schenking ziet.
Een schenking door schulderkenning van ouder op kind wordt bij de notaris vastgelegd. Stel dat de ouder of het kind na een aantal jaren hier vanaf wil zien en het dus eigenlijk wil terug draaien. Kan dit en hoe gaat dat in zijn werk?
Ja,dat kan. De schenking wordt dan herroepen. Let op! De herroeping dient bedongen te zijn en staat in beginsel standaard in onze overeenkomst. De schenker gaat naar de notaris en laat daar in een akte vastleggen dat hij of zij de schenking herroept. Deze wordt als het ware teruggedraaid. De betaalde rente blijft wel echter wel bij de begunstigde.

Een andere mogelijkheid is dat de schenking wordt uitgekeerd aan de begunstigde. Hiermee wordt de schuld afgelost en eindigen de jaarlijkse rente betalingen.

Onze zoon verblijft in een AWBZ instelling. Hij heeft veel geld op zijn spaarrekening staan waardoor zijn eigen bijdrage is verhoogd. Wij zijn als ouders benoemd tot zijn bewindvoerder. Wat mag onze zoon vrijgesteld schenken aan zijn zus en aan ons?
Het schenkbelasting vrijgestelde bedrag om te schenken aan ouders is gezamenlijk € 2.057 en voor een broer of zus ieder € 2.057. Let op! Voor deze schenking heeft u de toestemming nodig van een kantonrechter. De rechter zal niet zo snel zijn toestemming verlenen omdat de schenking niet in het belang van uw kind is. Wellicht maakt u nog kans als u de rechter verzoekt om zijn goedkeuring te verlenen voor een herroepelijke schenking en het geld laat afzonderen op bijvoorbeeld een bewindspaarrekening.
Kunnen mijn ouders aan hun kleinkinderen een bedrag schenken middels een “papieren schenking” opgesteld bij een notaris en zo ja wat is het maximale bedrag voor 2013?
Uiteraard is dat mogelijk. Wanneer de kleinkinderen minderjarig zijn dan is er wel toestemming nodig van de kantonrechter. Schenkservice zorgt ervoor dat deze toestemming gevraagd wordt. Het vrijgestelde bedrag voor 2013 is € 2.057 per kleinkind. Lees hier meer over schenken aan kleinkinderen.>>>